Karahanlı türkçesi

Türk Dili'ni, Eski, orta ve yeni olmak üzere üç döneme ayıran Türkologlara göre Karahanlı Türkçesi, Orta Türkçenin ilk dönemini oluşturur. 10-15. Yüzyıllar arası, Orta Türkçe dönemidir. Karahanlı Türkçesinden sonraki Harezm Kıpçak ve Eski Oğuz Türkçeleri de Orta Türkçenin diğer dönem ve alanlarıdır. Bu görüş, Batı Türkçesinin ilk dönemi olan Eski Oğuz Türkçesinin, diğerlerinden önemli farklılıklar gösterdiğini dikkate almaz. 13. Yüzyıldan itibaren Türk yazı dilinin (Kuzey-) Doğu ve (Güney-) Batı olarak iki kol hâlinde geliştiğini göz önünde bulunduran diğer bir kısım Türkolog, Karahanlı Türkçesini Eski Türkçe içine alır. Karahanlı Türkçeninin sonunda Türk yazı dili Doğu-Batı olmak üzere ikiye ayrılır. Bugüne ulaşan metinleri 11. Ve 12. Yüzyıllara ait olan Karahanlı Türkçesi Eski Uygur Türkçesiyle çağdaştır. Karahanlı Türkçesi Kaşgâr ve Balasagun gibi Müslüman Türk merkezlerinde kullanılırken, Eski Uygur Türkçesi daha doğuda Turfan, Hoço, Beşbalık gibi Manici ve Burkancı Türk merkezlerine kullanılmaktaydı.

Türklerin Kullandığı Alfabeler

Türklerin Kullandıkları Alfabeler

 

 

       Göktürk      Uygur        Arap         Latin          Kiril

Kullanıldığı Dönem	VII-IX. yüzyıllar	VIII-XVIII. yüzyılar	XI-XX. yüzyıllar	XX. yüzyıl başlarından itibaren	XX. yüzyıl başlarından itibaren
Harf sayısı	38 harf: 4'ü sesli, 26'sı sessiz, 8'i ise bitişken;	18 harf: 4'ü sesli 14'ü sessiz	29 harf: 3'i sesli 27'si sessiz	29 harf: 8'i sesli 21'i sessiz	40 harf: Her ülkede farklı harfler ve sayıları da değişik
Yazıldığı yön	Sağdan sola ve yukarıdan aşağıya doğru	Sağdan sola	Sağdan sola	Soldan sağa	Soldan sağa
Harflerin özellikleri	Harfler ayrı yazılıyor; kelimeler arasında ":" var	Harfler başta, ortada ve sonda farklı biçimde yazılıyor; harfler bazen bitişik.	Harfler başta, ortada ve sonda farklı biçimde yazılıyor; harflerin ayrı ve bitişik yazılmasının kuralları var.	Harfler ayrı veya el yazısında bitişik yazılabiliyor. Büyük ve küçük harfler diye farklı şekiller var.	Harfler ayrı, Latin alfabesine benzer yönleri fazla

Türk Edebiyatının Dönemleri



 

 

 

Türk Edebiyatının Dönemleri 3 ana başlık ve her başlıkta 2-3-4 alt başlık altında dönemlere ayrılır.

Türk Edebiyatının dönemlere ayrılmasının sebebi, geniş bir coğrafyada yaşıyor olmaları nedeniyle çok farklı kültürlerle etkileşim altında olmalarnın etkisi çoktur. Her Edebi döneminde kendi içinde farklı akımları vardır ki; bununda en büyük etkisi yine farklı kültürle etkileşim ve sosyal olaylardır.

Dönemler;
1- İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı ( Yazılı ve Sözlü Edebiyat)
2- İslamiyet Etkisinde Türk Edebiyatı ( Divan ve Halk ( Anonim, Dini-Tasavvufi, Aşık Edebiyatı) Edebiyatı)
3- Batı Etkisinde Türk Edebiyatı (Tanzimat Dönemi, Serveti Fünun, Fecri Ati, Milli Edebiyat ve Cumhuriyet Dönemi )

Edebi Dönemler farklı ise bir döneme mensup bir Edebyatçı farklı bir dönemde yazmamıştır demek çok büyük bir yanlışlıktır. Yukarıda dediğimiz gibi, sosyal ve kültürel sebepler farklı zamanlarda farklı Edebi akımda yazı yazılmasına sebep olmuştur.